Karaosmanoğlu Han

Bugünkü Milliyet Gazetesi'nin Ege ekinde bir haber gözüme çarptı. Fevzipaşa Bulvarı üzerinde bulunan tarihi Karaosmanoğlu Hanı'nın bakımsızlığını konu alan bir haberdi. Yıllardır önünden geçtiğimiz ancak kafamızı kaldırıp bakmadığımız tarihi binalardan birisi daha...

Biraz araştırınca Hanı inşaa eden ailenin enteresan hikayesine rastladım. Onlardan bize kalan nadir eserlerden biri Büyük Han'ın hali ise içler acısı...

Karaosmanoğlu ailesi önce Orta Asya'dan yola çıkıp Manisa'ya yerleşen bir aile. İlk etapta haramilik yaptıkları ve daha sonra İran'la girilen savaşta Osmanlı'nın güvenini kazandıkları kayıtlarda görülüyor. Saruhan'da Osmanlı'nın temsilciliğini yaparlarken, halktan gelen şikayetler üzerine azledilen aile, devlete baş kaldırarak kendi yetkilerini kendilerinin vereceğini ilan etmişler. Osmanlı ile karşı karşıya kalan aile 1770 Çeşme Savaşının patlak vermesi üzerine, affedilerek savunulması önem kazanan İzmir'e gönderilen aile, Sancakkale muhafızlığına atanmış. (Sancakkale bugünkü İnciraltı, Sahilevleri arasındaki burun) Burada aldıkları başarılı neticeler, sarayın dikkatini çekmiş ve değişik dönemlerde ödüllendirilmişler.

KONAKÇANKAYA

Ailenin fertleri zamanla Manisa ve İzmir'in çeşitli bölgelerine dağılmışlar. Menemen bölgesinde yerleşen sayısız eserler kazandıran ailenin ferdi Karaosmanoğlu Ali Ağa, şimdiki Aliağa ilçesinin ismiyle anılmasına sebep olmuş.

Yapılan araştırmalara göre Karaosmanoğulları tarafından 108 yapı (cami, medrese, tekke, han, hamam, sübyan mektebi, kütüphane, konak veya ev, çeşme, sebil, hastane) tescil edilmiş olup, bunların on dört tanesi hala ayaktadır. Bunlar arasında, tavan süslemeleri ile ünlü Zeytinliova Karaosmanoğlu Hacı Mustafa Ağa Camii, Bergama Yeni Camii, İzmir Büyük Karaosmanoğlu Hanı, Manisa Yeni Han, Bergama Katır Han, Gördes Çifte Hamamı, Zeytinliova Küçük Hamam, Manisa Hacı Mustafa Ağa Sübyan Mektebi, Manisa Hacı Hüseyin Ağa Kütüphanesi, Manisa Hacı Eyüp Ağa Kütüphanesi, Zeytinliova Karaosmanoğlu Konağı ve sivil yapılar grubu, Bergama Atika Hanım Sebili ve Bergama Karaosmanoğlu Sebili, Kırkağaç Karaosmanoğlu Camii ve Çiftehanlar Camileri sayılabilir.

Karaosmanoğlu ailesinin torunları arasında bir çok tanıdık isimde yer almaktadır. Yakup Kadri Karaosmanoğlu'da bu ailenin fertlerinden birisidir.

Karaosmanoğlu Han

Han yaklaşık 150 yıl önce Mirkelamoğlu Han'ın bitişiğinde hizmete giriyor. Şimdi Fevzipaşa Bulvarı üzerinde kalıyor. Yapı, avlulu ve ikinci katı revaklı dikdörtgene yakın bir plâna sahiptir.

Ancak özellikle son 30 yılda oldukça tahrip edilmiş olan han bugünlerde restorasyon yapılması için gündeme geldi.

Ne diyelim destekliyoruz. En kısa zamanda kente kazandırılması ve Kızlarağası Han gibi korunarak hizmete açılmasını bekliyoruz.